Pieniądza surogat
office-system.com.pl
Pieniądza surogat, środki płatnicze kreowane poza systemem bankowym. Do s.p. zalicza się weksel handlowy, będący wyrazem stosunków kredytowych między odbiorcą a dostawcą i stanowiący dogodną formę przenoszenia należności dostawcy na dalszych uczestników obrotu towarowego; ułatwia też zamianę kredytu towarowego między przedsiębiorstwami na kredyt bankowy, gdy posiadacz weksla oddaje go do dyskonta w banku. Weksel, przechodząc z ręki do ręki przypomina obieg pieniądza gotówkowego, spełnia funkcje środka cyrkulacji. Kredyt wekslowy może jednak powstać tylko wówczas, gdy dostawca ma nadwyżkę rezerw pieniężnych (ponad potrzeby związane z prowadzeniem bieżącej działalności gospodarczej), co oznacza, że odstępuje on odbiorcy część własnej siły nabywczej. To rozumowanie można rozciągnąć na rozwijający się proces obrotu wekslowego, obejmujący wiele transakcji z tytułu kupna-sprzedaży towarów i usług, jeśli aż do momentu wykupu weksla przez trasata — nikt nie odprzeda go bankowi. Musi to wówczas oznaczać, że któryś z uczestników tego obrotu (lub kilku z nich) zmniejszył swoje rezerwy na rzecz trasata. W tym ujęciu kredyt towarowy potwierdzony wystawieniem weksla handlowego jest tylko czynnikiem przyspieszenia obiegu pieniądza, albo — ściślej mówiąc — „aktywizacji” nieczynnych zasobów pieniężnych. Taka interpretacja obrotu wekslowego i związanego z tym kredytu towarowego jest dogodna w praktyce, pozwala bowiem skupić rozważania na operacjach bankowych jako źródle tworzenia pieniądza. Fakt, że obrót wekslowy może zastąpić pieniądz w pełnieniu funkcji środka cyrkulacji, nie upoważnia do wniosku, że stanowi on element ilości pieniądza w rozumieniu zasobów pieniężnych. Inne podejście sugerowałoby, że istnieje możliwość kreacji pieniądza poza systemem bankowym. Istnieją też poglądy, że s.p. mogą być czeki wprowadzone do obiegu przez posiadacza rachunku bankowego. Czek jednak jest bezpośrednim reprezentantem pieniądza bankowego, jeśli pominie się nieliczne przypadki braku pokrycia na rachunku wystawcy czeku.
Najnowsze komentarze